محمد حسین زاده در حاشیه سلسله نشست‌های هیات اندیشه ورزی شهید فخری زاده فرمانداری تبریز،اظهار کرد: مشکل عمده ترافیک شهر تبریز مربوط به فرهنگسازی ضعیف در این خصوص است چرا که اغلب سفرهای درون شهری به صورت تک سرنشینی انجام می‌گیرد. مردم باید در پیک ترافیک از حمل و نقل عمومی استفاده کنند و این فرهنگسازی با همت جمعی شهرداری، صداوسیما و سایر ارگان‌های مربوطه ممکن است.

وی افزود: در بررسی گره‌های ترافیکی شهر لازم است تا مطالعات عمیق توسط ارگان‌ها مربوطه مثل معاونت حمل و نقل شهرداری انجام بگیرد تا مشخص شود که سفرهای درون شهری به کدام مقاصد بیشتر هستند. تبریز به عنوان ثقل شمالغرب کشور، روزانه مسافرانی از شهرهای اطراف و استان‌های همجوار به مقصد مجتمع‌های پزشکی دارد. سفرهای اداری، تجاری و اقتصادی هم روزانه در سطح شهر انجام می‌گیرد. بعد از شناسایی دقیق این سفرهای درون شهری باید برای مدیریت آن‌ها برنامه ریزی کرد.

وی ادامه داد: نخستین راهکار حل مشکلات ترافیکی شهر، ایجاد محدوده ترافیکی است تا همه افراد با هر نوع وسیله نقلیه‌ای نتوانند به این منطقه تردد کنند و مجبور به سفر با ناوگان حمل و نقل عمومی باشند. باید مسیرهای ویژه اتوبوس، تاکسی، دوچرخه و پیاده راه  تدارک دیده شود که هم بر سلامت شهروندان تاثیر بگذارد و هم به توسعه گردشگری شهر و حفظ هویت شهری کمک کند. برای اجرایی شدن آن نیز نیازمند بسترهای مربوطه مثل پارکینگ پیرامون محدوده هستیم تا منجر به نارضایتی شهروندان نشود.

حسین زاده گفت: طی ۱۲ سال گذشته، دولت‌ها نگاه حمایتی به نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی نداشتند و از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰ چندان حرکتی در راستای خرید اتوبوس در شهر انجام نگرفت. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ یک سوم هزینه‌های خرید اتوبوس برعهده دولت، یک سوم برعهده شهرداری و یک سوم نیز برعهده شرکت اتوبوسرانی بود ولی به مرور زمان حمایت نقدی دولت کاهش یافت تا اینکه از سال ۸۷ به بعد یارانه نقدی را بر روی قیمت اتوبوس لحاظ کردند ولی از دهه ۹۰ تا امروز نیز چندان کمکی از سوی دولت را شاهد نبودیم و شهرداری در راستای تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی تنها ماند.

وی با اشاره به وضعیت کنونی ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تبریز، اظهار کرد: اخیرا تعداد ۱۰۰ دستگاه اتوبوس جدید براساس قرارداد سال گذشته، طی سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تحویل گرفته شده و پیگیر هستیم تا قرارداد ۱۵۰ دستگاه دیگر را نیز منعقد کنیم. وزارت کشور قرارداد تعداد ۲۵۰۰ دستگاه را با ایران خودرو دیزل منعقد کرده که سهم شهرداری تبریز از آن ۶۱ دستگاه بوده و ۱۳ دستگاه را تا امروز تحویل گرفتیم و از تعداد ۷۳ دستگاه سهم دیگر شهرداری نیز تعداد محدودی تحویل گرفته شده است.

وی در خصوص وضعیت تاکسی‌های سطح شهر تبریز، خاطرنشان کرد: نزدیک به ۱۴۰۰ دستگاه تاکسی از سال گذشته نوسازی شده و تا پایان سال نیز تعداد ۹۲ دستگاه دیگر به آن اضافه خواهد شد. پیگیر تاکسی‌های برقی نیز هستیم اما در این خصوص مشکلات زیرساختی جایگاه شارژ خودرو داریم. وسایل نقلیه برقی یکی از متدهای جدید دنیا در راستای کاهش مشکلات زیست محیطی است که اخیرا سه نوع تاکسی برقی را تست کردیم و مورد قبول بوده ولی در بحث قیمت باید دید که آیا توجیه اقتصادی دارد یا نه. حاکمیت باید به بحث خرید تاکسی‌های برقی ورود کند چرا که شهرداری به تنهایی نمی‌تواند آن را انجام دهد.

مدیرعامل سازمان حمل و نقل مسافر شهرداری تبریز گفت: شارژ تاکسی‌های برقی با برق خانگی حدود هشت ساعت و در جایگاه نیز ۵۰ دقیقه زمان می‌برد اما برای تامین زیرساخت‌های تاکسی‌های برقی باید حداقل در هفت نقطه شهر جایگاه احداث شود. مسیر حمل مسافر این تاکسی‌ها نیز باید خاص باشد و نرخ قابل توجهی دریافت کنند تا خرید آن با تامین هزینه‌هایش قابل توجیه باشد.

وی با بیان این‌که دو نوع سفر در سطح شهر انجام می‌گیرد، اظهار کرد: یک نوع سفر توسط خود شهروندان و دیگری توسط افراد ساکن سایر مناطق است. برای بررسی اماکن ترافیک زا در سطح شهر باید دید که این سفرها به کدام مقاصد و با چه هدفی انجام می‌گیرند.

وی ادامه داد: یکی از مقاصد اصلی سفرها، مجتمع‌های پزشکی، تجاری و محدوده بازار در مرکز شهر تبریز است. روزانه سفرهای بسیاری برای خرید کالا و درمان از شهرهای مختلف به این محدوده انجام می‌گیرد. با توجه به برگزاری مراسمات و مسابقاتی چون فوتبال می‌توان مسیرهای خاص تردد برای خودروها تعریف کرد تا مشکلات دسترسی افراد ایجاد نشود.

حسین زاده گفت: یکی از راهکارهای حل مشکل ترافیک شهر، تنظیم مسیرهای ویژه اتوبوس و تاکسی است تا وسایل حمل و نقل عمومی با بهترین سرعت بتوانند مسیرها را طی کرده و در سریعترین زمان ممکن به مقصد برسند. راهکار دیگر نیز افزایش مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری است و مهمتر از همه نیز بحث فرهنگسازی است. باید مردم را متقاعد کنیم که بهترین راه سفر به محدوده مرکزی شهر، استفاده از حمل و نقل عمومی است.

وی با اشاره به مسیر بی‌آرتی در تبریز، افزود: اکنون این مسیر به طول ۱۸ کیلومتر، شرق تبریز را به غرب وصل می‌کند. در این مسیر با کمبود اتوبوس مواجه بودیم که به تازگی حدود ۲۰ دستگاه به این مسیر تزریق شده که تاحدودی وضعیت را بهتر کرده است و زمان انتظار در ایستگاه‌های این مسیر کاهش یافته است.

وی با بیان این‌که تلاش می‌کنیم تا برای سال ۱۴۰۳ تعداد ۲۰۰ دستگاه اتوبوس را به بخش خصوصی بدهیم، افزود: اگر این اقدام عملیاتی شود، مسیر بی‌آرتی فعال تر خواهد شد و شاید در این محدوده نیز تعدادی مسیر پاره خط برای اتوبوس‌ها تعیین کنیم. البته می‌توان مسیرهای پاره خطی و سیستم حمل و نقل عمومی ترکیبی را در سایر نقاط شهر نیز راه اندازی کرد.

مدیرعامل سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر شهرداری تبریز اظهار کرد: تعداد ۹۶ دستگاه اتوبوس متوقف شده دارای نواقص جزئی هستند که ۲۰ دستگاه از آن‌ها تا اسفندماه احیا می‌شوند. بحث اصلی حفظ و نگهداری این اتوبوس‌ها، تامین منابع است تا خرید لوازم و قطعات تعویضی انجام گیرد و اگر اتوبوسی نیاز به سرویس دارد و متوقف شده است، سریعا تعمیر شده و به چرخه بازگردد.

وی افزود: درآمد اتوبوسرانی فقط کفاف حقوق رانندگان و کارکنان ایستگاه‌ها را می‌دهد، از این رو شهرداری دست حمایتی برای بخش اتوبوسرانی داشته و سعی می‌کنیم تا اتوبوس‌های دولتی را بیشتر در خطوط کم درآمد بکار گیریم.

وی با بیان این‌که یکی از راهکارهای حل مشکل ترافیک، مکان یابی جهت اجداث برخی پروژه‌های بزرگ است، گفت: شورای شهر باید مصوب کند که احداث مجتمع‌های بزرگ به سمت شهرک‌های اقماری و بیرون از شهر برود و باید شهرک سازان را ملزم کنیم تا بر اساس سرانه جمعیت شهرک‌ها، مراکز درمانی، بازارچه و مراکز آموزشی را در داخل همان محدوده احداث کنند.

حسین زاده ادامه داد: بازارچه‌های محلی باید به معنای واقعی همتراز با قیمت کالاها در بازار تبریز باشند تا مردم بتوانند نیازهای خود را در همان محدوده محل زندگی تامین کنند و نیاز به سفر به مرکز شهر نداشته باشند. برای احداث این بازارچه‌ها نیز باید ارگان‌های مختلف مثل راه و شهرسازی با شهرداری همکاری داشته باشند.

وی افزود: بحث باراندازی نیز یکی از مباحث مهم در بحث حمل و نقل و شهرسازی است که برای مدیریت آن باید زمان‌ها و مکان‌های خاص بررسی و اعمال شوند تا این معضل مهم شهر تبریز که منجر به ترافیک شدید در محدوده مرکزی شهر می‌شود، رفع شود.